Từ lâu, Sâm Bố Chính đã được y học cổ truyền sử dụng trong các bài thuốc dùng để bồi bổ cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa, chức năng sinh lý,..
Sâm Bố Chính được các chuyên gia đánh giá cao về tác dụng mà thảo dược mang lại cho sức khỏe người sử dụng. Tuy nhiên, Sâm Bố Chính có đặc điểm như thế nào? Tác dụng và cách sử dụng như thế nào cho đúng thì không phải ai cũng biết.
Chính vì vậy, trong bài viết ngày hôm nay Nguyễn Trần coop sẽ giúp các bạn hiểu hơn về Sâm Bố Chính. Thân mời các bạn cùng tìm hiểu!
Giới thiệu về Sâm Bổ Chính
Sâm Bố Chính là gì?
Sâm Bố Chính có tên khoa học là Abelmoschus sagittifolius, đây là một loại Sâm hoang dã được tìm thấy tại Việt Nam. Cây thuộc họ Cẩm Quỳ, có hoa, hay còn gọi là Sâm báo, Thổ Hào Sâm, Bố Chính Sâm, Nhân Sâm Phú Yên.
Loài cây này đã được (Kurz) Merr giới thiệu đầu tiên vào năm 1924.
Đặc điểm, nhận dạng
Sâm Bố Chính là loài thực vật thuộc loại thân thảo, có chiều cao từ 0.5-1m, thân cây nhỏ, mọc thẳng đứng, thường mọc bám vào các thân cây khác để phát triển.
Lá cây Sâm Bố Chính có nhiều lông tơ nhỏ, gốc lá hình trái xoan, màu xanh, có nhiều lông tơ nhỏ. Cuống lá Sâm có hình mũi mác, hơi xoăn nhẹ, màu xanh lục pha đỏ tía.
Hoa Sâm Bố Chính to, đường kính có khi lên tới 8cm, hoa có dạng hình trứng, hoa màu hồng đỏ có 5 cánh, nhụy vàng.
Quả Sâm hình trứng, có chiều dài gấp 3 lần đài hoa, quả phủ nhiều lông tơ, khi còn non quả có màu xanh, còn khi chín thì chuyển sang màu nâu và tự tách thành 5 mảng. Hạt Sâm có màu đen, bề ngoài thô ráp, hình quả thận.
Rễ Sâm Bố Chính mập, rễ có hình người như củ Nhân Sâm.
Có mấy loại?
Dựa vào màu sắc của hoa và địa hình phân bố Sâm Bố Chính mà sẽ chúng ta sẽ chia Sâm Bố Chính thành các loại khác nhau như:
Căn cứ vào màu sắc của hoa, chúng ta sẽ phân loại Sâm Bố Chính thành 4 loại khác nhau.
- Sâm Bố Chính hoa màu đỏ: loại Sâm này thường mọc trên rừng các tỉnh miền Đông Nam Bộ, đồi núi Tây Nguyên. Hoa Sâm to, có 5 cánh mỏng, rễ Sâm có thành phần dược chất cao hơn nhiều so với các loại Sâm Bố Chính khác. Loại Sâm này đang rất khan hiếm, cần được chăm sóc và ươm trồng.
- Sâm Bố Chính hoa màu hồng phấn: loại Sâm này thường mọc dưới đồng bằng, thành phần dược chất ít và thấp hơn loại Sâm Bố Chính hoa đỏ.
- Sâm Bố Chính hoa màu đỏ hồng: đây là loại Sâm Bố Chính phổ biến ở nước ta, cây mọc nhiều vùng miền, địa hình và các kiểu khí hậu khác nhau.
- Sâm Bố Chính hoa vàng: loại Sâm Bố Chính này thường cao hơn so với các loại khác, cây không có củ, thường được trồng để làm cảnh.
Dựa vào địa hình mọc cây Sâm Bố Chính chúng ta sẽ chia Sâm Bố Chính thành 3 loại khác nhau đó là:
- Địa hình núi thấp dưới 1000m: với địa hình này Sâm Bố Chính chủ yếu tập trung ở miền Trung và khu vực các tỉnh Tây Nguyên nước ta.
- Địa hình đồi bán sơn địa: với địa hình này Sâm Bố Chính chủ yếu tập trung ở các tỉnh miền Đông Nam Bộ gồm An Giang, Kiên Giang.
- Địa hình đồng bằng phù sa: với địa hình này Sâm Bố Chính chủ yếu tập trung ở tỉnh Đồng Tháp và Tiền Giang.
Nơi phân bố
Ở nước ta, Sâm Bố Chính phân bố ở nhiều tỉnh như Hòa Bình, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Bình Định, Phú Yên, Gia Lai, Bình Phước, Bạc Liêu.
Thành phần dược chất
Các nhà khoa học nghiên cứu cho biết củ Sâm Bố Chính có nhiều dược chất có lợi cho sức khỏe như: chất nhầy (D-glucose, L-rhamnose) và tinh bột (chiếm khoảng 35-50%), các acid béo, đường khử, acid hữu cơ, các lipid (acid myristic, acid myristic, acid oleic), protein toàn phần, phytosterol, coumarin, hợp chất uronic, protein, tinh bột, acetyl hibiscus, acid amin.
Tác dụng của Sâm Bố Chính
+Hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh
Nhiều thí nghiệm được thực hiện trên chuột cho thấy dược chất có trong Sâm Bố Chính có tác dụng an thần, từ đó giúp ngủ ngon và sâu giấc hơn.
+Tăng cường chức năng sinh lý
Trong dân gian, người ta hay sử dụng Sâm Bố Chính cùng Sâm Cau. Đây là bài thuốc giúp cải thiện chức năng sinh lý, tăng ham muốn tình dục, hỗ trợ điều trị một số bệnh về sinh lý như liệt dương, xuất tinh sớm, suy thận, rối loạn cương dương,..
+Hỗ trợ điều trị ra nhiều mồ hôi
Rất nhiều bị vấn đề ra nhiều mồ hôi ở tay, chân nhưng sau thời gian sử dụng Sâm Bố Chính thì bệnh dần thuyên giảm, sức khỏe được phục hồi.
+Giúp bồi bổ khí huyết
Sâm Bố Chính có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường sản sinh máu mới cho cơ thể, giúp da dẻ hồng hào sức khỏe được tăng cường.
+Giúp an thần, giảm căng thẳng, ngủ ngon
Những dưỡng chất có trong Sâm Bố Chính giúp giảm căng thẳng, lo âu, trầm cảm. Từ đó giúp người dùng có được giấc ngủ ngon, sức khỏe tốt.
+Điều hòa kinh nguyệt
Các nghiên cứu và thực nghiệm lâm sàng đều cho thấy dược chất có trong Sâm Bố Chính có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, hỗ trợ điều trị bệnh rối loạn kinh nguyệt, rong kinh, chậm kinh vô cùng hiệu quả.
+Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư
Các nghiên cứu cho thấy dược chất acyl hibiscus có trong Sâm Bố Chính có tác dụng chống lại tế bào ung thư giúp hỗ trợ điều trị bệnh vô cùng hiệu quả.
Bên cạnh đó, Sâm Bố Chính còn có những tác dụng như:
- Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, kiết lỵ.
- Hỗ trợ điều trị hen suyễn.
- Giúp ổn định đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
- Hỗ trợ điều trị đau lưng, mỏi gối, tê mỏi chân tay.
- Hỗ trợ điều trị chứng tay chân lạnh.
- Tốt cho tim mạch, hỗ trợ điều trị chứng tim đập nhanh, đau tim.
- Giúp vết bỏng mau lành.
- Giúp giảm ho, hỗ trợ điều trị lao phổi, rất tốt cho hệ hô hấp.
Cách sử dụng Sâm Bố Chính
Trong Đông y, Sâm Bố Chính còn được kết hợp cùng một số thảo dược khác như Ba Kích Tím, Kim Tiền Thảo,..để tạo nên những bài thuốc hỗ trợ bệnh tuyệt vời.
Để bồi bổ cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch đồng thời hỗ trợ điều trị bệnh thì Sâm Bố Chính được sử dụng bằng nhiều cách khác nhau như:
Sâm Bố Chính ngâm rượu
Sâm Bố Chính sau khi thu hái hoặc mua về các bạn rửa sạch, để cho ráo nước, khi củ Sâm được ráo nước hoàn toàn thì cho vào bình thủy tinh. Các bạn từ từ cho rượu vào theo tỉ lệ 1kg Sâm Bố Chính thì ngâm cùng 10 lít rượu, sau khi cho cho rượu vào ngập củ Sâm thì vặn kín nắp bình, để nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời.
Rượu Sâm Bố chính sau thời gian ngâm từ 1-2 tháng thì các bạn đã có thể sử dụng được, mỗi ngày uống 1 chén nhỏ từ 20-30ml trong bữa ăn. Sử dụng đúng liều lượng đã hướng dẫn để đạt được hiệu quả cao nhất!
Sâm Bố Chính sắc nước uống
Sâm Bố Chính sau khi thu hái hoặc mua về các bạn rửa sạch, để cho ráo nước, thái lát mỏng, phơi khô. Mỗi lần sử dụng 5g Sâm Bố Chính khô (10g Sâm Bố Chính tươi) sắc cùng 1 lít nước, đun nhỏ lửa trong vòng 30 phút để những dưỡng chất có trong Sâm Bố Chính được ra hết thì tắt bếp, cho nước ra ly, lọc lấy nước bỏ bã rồi uống. Các bạn nên uống nước Sâm Bố Chính khi còn ấm, sử dụng hết trong ngày, trong để qua đêm.
Sâm Bố Chính ngâm mật ong
Củ Sâm Bố Chính sau khi thu hái hoặc mua về rửa sạch, để cho ráo nước, thái lát mỏng cho vào lọ thủy tinh. Các bạn cho mật ong rừng nguyên chất ngập lọ Sâm, vặn kín nắp, để nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời.
Sâm Bố Chính ngâm mật ong sau 2 tháng các bạn có thể sử dụng được, mỗi ngày sử dụng 2-3 lát Sâm Bố Chính cùng mật ong. Các bạn có thể ăn trực tiếp hoặc dùng để pha trà uống, sau thời gian sử dụng sức khỏe được tăng cường.
Một số lưu ý khi dùng Sâm Bố Chính
- Nên lựa chọn cơ sở kinh doanh uy tín để mua được Sâm Bố Chính chất lượng.
- Không nên sử dụng lê lô cùng với Sâm Bố Chính.
- Cây Sâm Bố Chính và cây Vông Vang có những đặc điểm gần giống nhau, do đó các bạn nên lưu ý.
- Sử dụng liều lượng phù hợp, sử dụng kiên trì để đạt được hiệu quả như mong đợi.
- Khi sử dụng Sâm Bố Chính các bạn nên lưu ý không nên sử dụng thuốc tây, đề phòng những tương tác có thể xảy ra.
- Sâm Bố Chính có tính mát do đó khi sử dụng các bạn nên sao vàng, tẩm gừng để hạn chế người dùng bị tình trạng hư hàn.
- Trước khi sử dụng cần tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông y, tránh tự ý sử dụng.
Bài viết cùng loại |
Trên đây là những kiến thức chia sẻ về Sâm Bố Chính. Hy vọng những kiến thức trên sẽ bổ ích dành cho các bạn.
Chúc các bạn sử dụng Sâm Bố Chính hiệu quả!