Cây Mã Đề là một thảo dược khá quen thuộc với người dân Việt Nam, đặc biệt với những người ở nông thôn. Tuy nhiên, có rất ít người biết những lợi ích cây Mã Đề mang lại cho sức khỏe.
Chính vì vậy, bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cho quý khách hàng và độc giả gần xa hiểu thêm về loài cây này. Thân mời các bạn cùng tìm hiểu!
Đặc điểm
Cây Mã Đề hay còn gọi là rau Mã Đề, Xa Tiền Thảo, Xa Tiền Tử, Mã Đề thảo,..Thảo dược có tên khoa học là Plantago, đây là một chi chứa khoảng 200 loài thực vật có kích thước nhỏ, tất cả đều được gọi chung là Mã Đề.
Về hình dáng bên ngoài, cây thuộc loại bụi nhỏ, có chiều cao từ 50-60cm, lá không có cuống. Mỗi lá Mã Đề có từ 3-5 gân lá, song song với chiều dài lá, hoa Mã Đề mọc thành từng cụm, mỗi cụm hoa có chiều dài từ 10-30 cm.
Hoa Mã Đề thường được thụ phấn nhờ gió, quả Mã Đề có dạng hộp, bên trong chứa nhiều hạt đen nhánh, thông thường 1 quả Mã Đề có chứa khoảng 10-15 hạt Mã Đề bên trong.
Ở Việt Nam, cây Mã Đề vừa đóng vai trò như là một loại dược liệu, đồng thời cũng được sử dụng như một loại rau, dùng trong chế biến món ăn.
Cây Mã Đề thường mọc ở đâu?
Cây Mã Đề được tìm thấy ở nhiều châu lục trên thế giới như Châu Mỹ, Châu Âu, Châu Á, Châu Phi. Các quốc gia như Úc, New Zealand, Việt Nam,..
Ở nước ta, cây Mã Đề mọc hoang ở nhiều nơi như bờ rào, ven sông, ven đường đi, bờ ruộng, sườn đồi, cây chủ yếu mọc ở những nơi đất thịt, đất ẩm.
Thành phần dược chất
Cây Mã Đề chứa nhiều dược chất có lợi cho sức khỏe như protein, beta carotene, glucozit, vitamin K, vitamin C, chất nhầy, chất đắng, canxi cùng các dược chất có lợi cho sức khỏe như tannin, baicalein, choline, sorbitol, axit oleanolic, apigenin, aucubin, allantoin.
Tác dụng của Cây Mã Đề
Cây Mã Đề có vị ngọt, tính hàn, có nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe như tăng cường thị lực, chống viêm, ngăn chặn sự hình thành tế bào ung thư, bổ sung hàm lượng canxi cho cơ thể, giúp hệ thần kinh minh mẫn, giảm tình trạng stress, giúp máu huyết lưu thông hiệu quả.
Bên cạnh đó, cây Mã Đề còn có giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan cùng nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe như:
Giảm đau, chống viêm
Các nhà khoa học nghiên cứu, dược chất allantoin và apigenin có trong cây Mã Đề có tác dụng giảm đau, chống viêm rất hiệu quả.
Phục hồi tổn thương hệ thần kinh
Các nhà khoa học đã nhận thấy, bệnh nhân bị chấn thương hệ thần kinh bị tổn thương, nhưng sau thời gian được sử dụng cây Mã Đề thì hệ thần kinh được hồi phục đáng kể, nhận thức trở lại như xưa.
Sau khi nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy, dược chất aucubin có trong cây Mã Đề có tác dụng giúp hệ thần kinh trở nên minh mẫn, giúp tăng mức độ nhận thức, phục hồi tổn thương hệ thần kinh sau khi bị chấn thương hoặc sau phẫu thuật.
Tăng cường năng lượng cho tế bào não
Dược chất Baicalein có trong cây Mã Đề có tác dụng điều chỉnh ty thể (trung tâm năng lượng của tế bào), giúp tăng cường năng lượng cho tế bào não.
Giúp giảm cơn thèm thuốc lá, bỏ thuốc lá
Những bệnh nhân nghiện thuốc lá được thí nghiệm lâm sàng sử dụng trà Mã Đề, dung dịch Mã Đề xịt. Sau thời gian sử dụng, phần lớn các bệnh nhân này đều giảm cảm giác thèm thuốc lá, khiến người dùng dần dần muốn bỏ thuốc lá.
Ổn định huyết áp
Việc thường xuyên sử dụng cây Mã Đề sẽ giúp ổn định huyết áp rất tốt.
Giúp giải độc khi bị rắn độc cắn
Các nhà khoa học Mỹ cho biết, việc sử dụng lá Mã Đề sắc nước uống đồng thời giã nát, đắp lên vết thương khi bị rắn độc cắn giúp loại bỏ chất độc; đồng thời có tác dụng kháng viêm, giúp cho vết thương nhanh lành.
Giúp giảm viêm, nhanh lành khi bị côn trùng cắn
Nếu chẳng may bạn bị bọ cạp, rết, ong, kiến hay bất cứ côn trùng nào cắn gây sưng, viêm, đau nhức các bạn chỉ cần giã nát, đắp lên chỗ bị côn trùng cắn. Kiên trì thực hiện từ 2-3 ngày các bạn sẽ thấy vết cắn giảm viêm, không còn đau nhức và nhanh lành.
Giúp giảm đau, nhức răng một cách hiệu quả
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, nếu bạn bị đau nhức răng chỉ cần nhai nát lá Mã Đề, nhét vào chỗ lỗ sâu răng thì cơn đau sẽ giảm nhanh chóng, tình trạng đau nhức cũng nhanh chóng biến mất.
Giúp ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, ngăn chặn quá trình di căn của khối u
Các tài liệu đã chỉ ra, Mã Đề có tác dụng kìm hãm sự di căn, ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư. Từ đó, phòng chống ung thư hiệu quả.
Giúp giảm ho, viêm thanh quản, phế quản
Từ lâu, người dân đã sử dụng lá Mã Đề để giã hoặc xay uống để hỗ trợ điều trị bệnh ho, đau họng, viêm thanh quản, phế quản.
Từ những thực nghiệm dân gian, các nhà khoa học đã nhận thấy những dược chất có trong lá Mã Đề có tác dụng đối với đường hô hấp, từ đó giúp giảm ho, viêm thanh quản, phế quản.
Cách sử dụng Cây Mã Đề
Các bạn sử dụng 10-30g cây Mã Đề, rửa sạch, sắc cùng 1 lít nước, đun nhỏ lửa đến khi nước sắc còn 500ml thì có thể sử dụng được. Ngoài ra, các bạn có thể sử dụng Mã Đề để nấu cháo, nấu canh hoặc ăn kèm như rau sống.
Canh Mã Đề: các bạn sử dụng lá Mã Đề, thịt nạc heo, muối, đường, tiêu, hành lá, nước mắm, hạt nêm. Canh lá Mã Đề có tác dụng giúp điều trị bệnh tiểu ra máu, đau niệu đạo vô cùng hiệu quả.
Đối với cách nấu cháo bằng lá Mã Đề, các bạn sử dụng lá Mã Đề, gạo nếp, hành, muối, thịt nạc băm. Cháo Mã Đề rất tốt cho sức khỏe, thường được sử dụng để giải cảm, ho, những bệnh về đường hô hấp.
Các bài thuốc chữa bệnh gan từ Cây Mã Đề
+ Bài thuốc hỗ trợ viêm cầu thận cấp tính: sử dụng 16g Mã Đề, 12g Ma Hoàng, 20g Thạch Cao, 8g Mộc Thông, 12g Bạch Truật, 6g gừng, 12g Đại Ráo, 6g Quế Chi, 6g Cam Thảo.
Tất cả nguyên liệu trên đem đi rửa sạch, sắc cùng 2 lít nước, đun nhỏ lửa, đến khi nước sắc còn 1 lít thì có thể sử dụng được. Mỗi ngày sử dụng 1 thang, kiên trì 3-5 ngày để thấy bệnh tình được thuyên giảm.
+ Bài thuốc hỗ trợ viêm cầu thận mãn tính: sử dụng 16g Mã Đề, 12g Phục Linh, 12g Hoàng Bá, 12g rễ cỏ tranh, 12g Hoàng Liên, 8g Mộc thông, 8g Trư Linh, 8g Bán Hạ Chế, 8g Hoạt Thạch. Tất cả nguyên liệu trên các bạn đem đi rửa sạch, sắc cùng 2 lít nước, đun nhỏ lửa, đến khi nước sắc còn 1 lít thì có thể dùng được. Mỗi ngày sử dụng 1 thang, kiên trì sử dụng bệnh tình sẽ giảm.
+ Bài thuốc hỗ trợ điều trị sỏi bàng quang: sử dụng 30g Mã Đề, 30g Diếp Cá, 30g Tiền Thảo. Tất cả đem sắc cùng 2 lít nước, đun nhỏ lửa đến khi thuốc sắc còn 1 lít. Chia làm 2 lần, ngày uống 2 lần, uống hết trong ngày. Sử dụng liên tục 5 ngày các bạn sẽ thấy khỏe lên.
+ Bài thuốc hỗ trợ tiểu ra máu: sử dụng 12g Mã Đề, 12g Ích Mẫu. Tất cả nguyên liệu đem rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước, lọc lấy nước. Ngày uống nước 1 lần, sử dụng liên tục 4 ngày để bệnh được điều trị dứt điểm.
+ Bài thuốc hỗ trợ bệnh tiêu chảy: sử dụng 2 nắm lá Mã Đề tươi, 1 nắm rau Má, 1 nắm cây Nhọ Nồi. Tất cả các nguyên liệu trên đem rửa sạch, sắc cùng 2 lít nước, đun nhỏ lửa đến khi nước sắc còn 1 lít thì có thể uống được, chia thuốc làm nhiều lần, uống hết trong ngày. Uống liên tục trong vòng 2 ngày để bệnh tiêu chảy được dứt điểm.
+ Bài thuốc hỗ trợ điều trị nóng gan, mụn nhọt: sử dụng 1 nắm lá Mã Đề tươi, 1 gan lợn. Rửa sạch 2 nguyên liệu trên, thái lát vừa ăn, đem xào, nêm nếm gia vị. Sử dụng liên tục trong vòng 5 ngày để thấy bệnh tình được cải thiện.
Ngoài ra, các bạn có thể sử dụng lá Mã Đề tươi, giã nát đắp vào vùng da bị mụn.
+ Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gan siêu vi trùng: sử dụng 20g Mã Đề, 40g Nhân Trần, 20g lá mơ, 20g Chi Tử. Tất cả đem rửa sạch, phơi hoặc sấy khô. Mỗi lần sử dụng 1 nhúm, cùng để phà trà. Mỗi ngày uống 150ml nước pha trà, kiên trì sử dụng bệnh tình sẽ có chuyển biến tích cực.
+ Bài thuốc hỗ trợ điều trị cao huyết áp: sử dụng 30g Mã Đề tươi, 20g Hạ Khô Thảo, 12g Ích Mẫu Thảo, 12g Hạt Muồng. Tất cả các nguyên liệu trên đem rửa sạch, sắc cùng 2 lít nước, đun nhỏ lửa đến khi nước sắc còn 1 lít. Chia nước sắc làm 3 lần, uống hết trong ngày.
Một số lưu ý khi sử dụng Cây Mã Đề
+ Phụ nữ có thai và đang cho con bú tuyệt đối không nên sử dụng cây Mã Đề. Việc sử dụng cây Mã Đề có thể ảnh hưởng không tốt cho thai nhi.
+ Những người tiểu nhiều về đêm, thận không được khỏe, táo bón, dương khí không tốt thì không nên sử dụng cây Mã Đề.
+ Khi sử dụng cây Mã Đề các bạn nên kiêng với rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích. Đồng thời không nên sử dụng những thực phẩm, món ăn cay nóng khi sử dụng cây Mã Đề.
+ Sử dụng đúng liều lượng thầy thuốc hướng dẫn, mỗi ngày chỉ sử dụng 150ml, tránh lạm dụng.
+ Hạn chế sử dụng Mã Đề vào buổi tối để tránh đi tiểu nhiều lần.
Có thể bạn quan tâm |
Trên đây là toàn bộ kiến thức về cây Mã Đề. Hy vọng thông qua bài viết trên sẽ bổ ích dành cho các bạn. Chúc các bạn dồi dào sức khỏe!