Sâm Dây Ngọc Linh – Thảo dược quý Tây Nguyên

 Sâm Dây Kon Tum, là một trong những loại thảo dược quý báu và độc đáo mà chúng ta có tại Việt Nam. Sâm này tập trung sức mạnh của thiên nhiên trên đỉnh cao của dãy Trường Sơn, và đã được ghi vào sách đỏ về Việt Nam từ năm 1996.Hãy cùng Thảo Dược Nguyễn Trần theo dõi bài viết sau đây.

Đặc điểm Sâm Dây Ngọc Linh

Mô tả

• Chủng Loại: Sâm Dây Kon Tum khô.
• Màu Sắc: Màu vàng nhạt.
• Hình Dạng: Cây có hình trụ dài, bên ngoài thường nhăn nheo khi khô.
• Nguồn Gốc: Kon Tum, được tìm thấy tại nhiều tỉnh Tây Bắc như Lào Cai, Tuyên Quang, Hà Giang, Sơn La, Lai Châu, Yên Bái, cũng như tại các tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung Bộ như Lâm Đồng, Kontum, Quảng Nam.

Phân bố

Trước đây, Sâm Dây Kon Tum mọc hoang dại trong rừng và được coi như một báu vật quý giá dành cho những dịp trọng đại. Tuy nhiên, hiện nay, để cung cấp sản phẩm này trên thị trường, người ta đã bắt đầu trồng Sâm Dây Kon Tum tại các huyện xung quanh ngọn núi Ngọc Linh như Măng Đen, Konplong, Đắk Glei ở Kon Tum.

Cây Sâm Dây Kon Tum thuộc họ thân thảo, sống nhiều năm, có chiều dài từ 2-3 mét. Cây có nhựa màu trắng, lá đơn hình trứng hoặc tròn mọc đối diện nhau. Hoa nở từ tháng 5-7 hàng năm, quả chín vào tháng 9-11. Phần rễ của cây hình thành củ và được trồng từ hạt. Cây này có khả năng nảy mầm rễ yếu.

Sau khi thu hoạch, phần củ sâm sẽ được làm sạch khỏi đất và cát, sau đó được phơi hoặc sấy khô ở nhiệt độ thích hợp theo nguyên tắc âm can. Thông thường, để có 1kg Hồng Đẳng Sâm Kon Tum khô, cần từ 5-6kg củ sâm tươi.

Thành Phần của Sâm Dây Kon Tum

• Tên Khoa Học: Codonopsis pilosula.
• Họ: Campanumoea pilosula (Hoa chuông).

Củ sâm dây Kon Tum chứa nhiều thành phần hoạt chất quý giống như nhân sâm:

• Các nguyên tố vô cơ.
• Các axit amin.
• Các nguyên tố vi lượng.
• Codonolactone.
• Alkaloids, sterol.
• Codonopsine.
• Adonopsis pilosula.
• Polysaccharides.
• Saponin.

Ngoài ra, nó còn chứa chất xơ, protein, glucid, caroten, glucosid sentellarin, và các vitamin C, tinh dầu, chất béo.

Công Dụng của Sâm Dây Kon Tum Cho Sức Khỏe

Sâm Dây Kon Tum có nhiều công dụng quý báu, bao gồm:

• Tác dụng chống khát, làm dịu cơ thể, bổ trung, bồi bổ khí, tăng cường sinh tinh, giảm căng thẳng và lo âu.
• Sâm Dây Kon Tum thường được sử dụng trong các trường hợp tỳ vị hư, mệt mỏi, hô hấp kém, lòi đòm, hay khi cơ thể cảm thấy thiếu máu, xuất hiện các triệu chứng như băng huyết, hư lao, sốt, lỵ mãn tính, và kém ăn.
• Các nghiên cứu dược học hiện đại cũng xác định rằng Sâm Dây Kon Tum có thể giảm căng thẳng và mệt mỏi, hỗ trợ điều chỉnh huyết áp và hạ cholesterol máu, tăng cường chức năng tiêu hóa, bảo vệ niêm mạc dạ dày, giải độc, tăng cường hệ miễn dịch, kích thích tuần hoàn não và tăng cường lưu lượng máu đến nội tạng và các chi, giúp tạo hồng cầu, giảm bạch cầu, và nhiều tác dụng khác.

Cách Sử Dụng Sâm Dây Kon Tum

Sâm Dây Kon Tum có thể được sử dụng theo nhiều cách:

• Dùng để nấu ăn: Bạn có thể hầm sâm dây Kon Tum với các loại thực phẩm khác như gà, vịt, hay xương, để tạo ra những món ăn ngon và bổ dưỡng. Nó có khả năng phục hồi sức khỏe và năng lượng.
• Sâm Dây Kon Tum cũng có thể được sử dụng trong các món mứt thú vị, ngon miệng, và thích hợp cho các dịp lễ tết.
• Bạn cũng có thể ngâm sâm dây Kon Tum với rượu. Mỗi 1kg sâm khô cần ngâm với 7-10 lít rượu gạo 40°, sau khoảng 1 tháng, nó đã sẵn sàng để sử dụng. Rượu Hồng Đẳng Sâm Kon Tum sẽ có màu sắc hấp dẫn, thơm ngon và vị ngọt của sâm, giúp bạn giải tỏa mệt mỏi, tăng cường sức khỏe, và làm cho bữa ăn trở nên ngon miệng hơn.

Lưu Ý: Hạn chế sử dụng vào buổi tối, vì hoạt chất saponin có tác dụng kích thích tuần hoàn máu và thần kinh, có thể gây khó ngủ.

Xem thêm: Xáo Tam Phân: Tìm hiểu và công dụng của cây thuốc hỗ trợ điều trị ung thư